Akt fundacyjny dawnej kolegiaty ogłoszono 5 lipca 1600 roku. Konsekracja kościoła odbyła się 37 lat później. Katedra posiada niezwykłe proporcje 45:30. Zamojska katedra jest trójnanową bazyliką otoczoną dwoma rzędami kaplic wewnętrznych. Projektowana jest na modłę włoską. Wysokość nawy głównej wynosi 20 metrów. Co ciekawe, na chórze znajdują się 25 głosowe organy z XIX wieku wykonane na zamówienie XVordynata Maurycego Zamoyskiego. Obrazy wiszące na ścianach prezbiterium przedstawiają sceny z życia św. Tomasza. Przy ołtarzu zobaczymy rzeźbione postacie świętych oraz obraz ze sceną niewiernego Tomasza. Tabernakulum wykonał wrocławski zdobnik Beniamin Hentchl.
Świątynia pełniła rolę jaką pełniła w Rzeczpospolitej katedra na Wawelu. Warty zobaczenia jest nagrobek z XVI wieku ordynata Stanisława Zamoyskiego wykonany z białego marmuru. Przedstawia umierającego ordynata, któremu zmarła córka pokazuje niebo. Jan Zamoyski w testamencie napisał, że chciał, aby świątynia stała się siedziba biskupstwa. Dopiero w XX wieku to się spełniło. Doszło do tego w 1992 roku, kiedy utworzono diecezję zamojsko- lubaczowską.
Zamojska katedra to uniezwykla atrakcja Zamościa. Rozwiąż nasz quiz i sprawdź co o niej wiesz!
