PSONI powstało w 1992 roku z inicjatywy rodziców dzieci niepełnosprawnych intelektualnie, którzy postanowili zrobić coś dla siebie i swoich dzieci. Jedną z założycielek była Emilia Wardach, mama Elżbiety, która urodziła się z porażeniem mózgowym.
- Po tym jak moja córka skończyła szkołę specjalną to pojawiła się mobilizacja, żeby była w grupie, wśród swoich rówieśników. Zebrałyśmy się w kilka osób i doszłyśmy do wniosku, że możemy założyć Koło. Spotykałyśmy się w domach. Zdeterminowani, żeby stworzyć coś dla naszych dzieci zwróciliśmy się do Urzędu Miasta. Tak to się zaczęło i trwa do dzisiaj i aż trudno uwierzyć, że minęło już 30 lat.
Rodzice otrzymali od Urzędu Miasta Zamościa budynek po byłym zamojskim żłobku i stworzyli stowarzyszenie. W 1993 roku powstał ośrodek rewalidacyjno- wychowawczy, pół roku później otworzono warsztat terapii zajęciowej.
- Zaczynaliśmy w wyremontowanym budynku po byłym żłobku. Były wówczas trzy grupy czyli dwadzieścia troje dzieci. Mieliśmy jeden bus 9- osobowy. Były to trudne czasy. Kiedy się spojrzy na te 30 lat to na dzisiaj obejmujemy opieką prawie dwieście niepełnosprawnych osób i dalej się chcemy rozwijać - mówi Marian Kondrat - Przewodniczący stowarzyszenia przez 18 lat.
Z okrąglej rocznicy cieszy się przewodnicząca zarządu PSONI Koło w Zamościu - Jadwiga Stromkie.
- Obchodzimy okrągły jubileusz. W okresie 30- lat dużo się zadziało, dużo się zmieniło. Zaczynaliśmy od małych grup a teraz mamy około dwustu podopiecznych.Zamojskie koło powstało z inicjatywy rodziców i ta inicjatywa trwa do dzisiaj. Mamy teraz więcej placówek, więcej młodzieży. Rozwijamy się, małymi krokami idziemy do przodu. Cieszymy się bardzo, że możemy cokolwiek zrobić dla osób niepełnosprawnych i ich rodzin. Naszym priorytetem jest aby dzieci i ich rodzice byli zaopiekowani.
- W logotypie tego stowarzyszenia są takie uchylone drzwi. To logo oddaje sens tego stowarzyszenia. trzeba uchylać drzwi osobom, które tego potrzebują i które chcą się aktywizować i w tym stowarzyszeniu spotykają taka pomoc- podkreśla Zastępca Prezydenta Zamościa- Piotr Orzechowski.
Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną Koło w Zamościu prowadzi obecnie Ośrodek Rehabilitacyjno- Edukacyjno- Wychowawczy, Warsztat Terapii Zajęciowej, świetlicę , Mieszkania treningowe. Obecnie remontuje dawny budynek po sądzie pracy na potrzeby osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną (PSONI) jest organizacją pozarządową, samopomocową. Celem Stowarzyszenia jest działanie na rzecz wyrównywania szans osób z niepełnosprawnością intelektualną, aktywizowaniu ich oraz wspieranie ich rodzin. w Polsce działa 120 takich kół PSONI.