Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna nr 1 w Zamościu

Poradnia oferuje:

dla dzieci

- pomoc psychologiczną, pedagogiczną i logopedyczną

- doradztwo zawodowe

wczesne wspomaganie rozwoju dzieckateatroterapię (terapię poprzez teatr)zajęcia coachingowezajęcia grupowe dla dzieci nadpobudliwych psychoruchowo (ADHD)zajęcia edukacyjno – terapeutyczne dla dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu oraz ogólnymi trudnościami w naucetreningi skutecznego i efektywnego uczenia się dla uczniówtreningi koncentracji uwagitreningi umiejętności społecznychtreningi zastępowania agresji

dla rodziców

treningi umiejętności wychowawczych „Szkoła dla rodziców”grupy wsparcia dla rodziców dzieci z ADHDProgram Wzmacniania Rodziny (dla rodziców i dzieci w wieku 10-14 lat)coaching dla rodziców wspierający rozwój wychowawczy.

Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 1 w Zamościu organizuje konferencje naukowe dla psychologów, pedagogów, nauczycieli, wychowawców placówek oświatowo- wychowawczych miasta Zamościa, których celem jest popularyzacja wiedzy psychologicznej, wspieranie i integrowanie działań specjalistów szkolnych w wypełnianiu ich zadań, profilaktyka.

Dotychczas odbyło się 20 konferencji.

Większość z tych wydarzeń dotyczyło tematyki wychowania, edukacji, zdrowia psychicznego. Przykładowo: „ Kiedy życie boli..”; „Profilaktyka przemocy wobec dzieci”; „Różne odcienie zaburzeń nastroju u dzieci i młodzieży”; „Rola rodziny, instytucji i służb w trosce o dobro dziecka”; „Edukacja i wychowanie dzieci z zaburzeniami zachowania”; a w bieżącym roku przed nami konferencja na temat: „Dobrostan uczniów i nauczycieli”.

Korzystając z wiedzy przekazywanej przez wybitnych specjalistów z danych dziedzin przekazywanej podczas naszych konferencji oraz spostrzeżeń własnych, chcemy zwrócić uwagę odbiorców na kilka istotnych informacji związanych z projektem, w którym Miasto Zamość bierze udział, czyli depresji.

W naszej poradni obserwujemy, że w ostatnich latach gwałtownie rosną wskaźniki depresji u dzieci i młodzieży.

dr n. med. Krzysztof Szwajca, specjalista psychiatra, psychoterapeuta z Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży UJ CM, zwraca uwagę na fakt, że depresja może dotykać też małe dzieci. Często depresja jest niezauważona – na pierwszym planie u małych dzieci są objawy irytacji/ niestałości/pobudzenia/niepokoju.

U dzieci, zwłaszcza w młodszym wieku szkolnym, często w obrazie depresji dominuje niepokój, a nie apatia, objawiający się rozdrażnieniem, rozproszeniem uwagi, ciągłą i nadmierną aktywnością bez przerw na odpoczynek. W wielu przypadkach specjaliści błędnie rozpoznają ADHD zamiast depresji. (Sabate, 2004).

Objawy depresyjne u dzieci wg listy dr Szwajcy:

- obniżony nastrój (jestem zerem, nie nadaję się do niczego) / nastrój dysforyczny,

- zaburzenia aktywności (powolność, inercja, zahamowanie ruchowe / mały starzec z mało ekspresyjną, rzadko uśmiechniętą twarzą / zbyt grzeczne dziecko – obojętne, poddaje się wszystkiemu co mu się zaproponuje, ale częściej pobudzenie, łatwość denerwowania się (denerwuje się byle czym/furiat), wybuchy gniewu, odmowa…,

- wycofanie się z kontaktów rówieśniczych – nie ma zabaw z dziećmi,

- krańcowa wrażliwość na separację od dorosłego (dz. przylepione do dorosłego) !!!,

- brak postępów w usamodzielnianiu się (toaleta, ubieranie się),

- nuda (niczym nie można mu sprawić przyjemności, niczym się nie interesuje),

- pogorszone wyniki szkolne (odmowa odrabiania zadań, „lenistwo”), dużo się uczy, ale nie zapamiętuje,

- zmiana postawy wobec szkoły,

- objawy somatyczne (bóle brzucha, bóle głowy),

- spowolnienie / utrata dotychczasowej energii (siedzi na kanapie przed TV, nieobecne, obojętne),

- obgryzanie paznokci,

- niedbałość / gubienie rzeczy osobistych,

- powtarzające się zranienia, zachowania niebezpieczne, kary szkolne,

- autoagresja,

- autoerotyzm,

- moczenie mimowolne/ encopreza,

- sen (niechęć do kładzenia się spać, trudności z zasypianiem, koszmary senne, obawy o rodziców – przed wypadkiem),

- zmiana apetytu i/lub utrata wagi (starsze dzieci i adolescenci raczej podjadają),

- wątpienie w siebie (na prośbę o rysunek – ja nie wiem, nie umiem),

- poczucie krzywdy (moi rodzice mnie nie lubią),

- poczucie winy (jestem zły, nie jestem grzeczny, to przeze mnie),

- poczucie utraty wartości (moi rodzice nie kochają mnie, koledzy mnie nie lubią),

- trudności z myśleniem,

- bóle brzucha i bóle głowy,

- myśli o śmierci (żeby nie żyć),

- brak dbałości o ciało,

- gubienie swoich rzeczy,

- potrzeba ukarania (zachowania niebezpieczne, urazowość).

Takie objawy – pojedynczo nie mają wartości diagnostycznej; ale kiedy występuje ich pięć - sześć, są rozległe (pojawiają się w więcej niż jednym kontekście, relacji, miejscu), występują stosunkowo trwale, przez większość dnia, przynajmniej przez dwa tygodnie; nie są związane ze smutnymi zdarzeniami (czyli nie po oglądnięciu smutnego programu w TV) i są połączone z wyraźną zmianą zachowania dziecka (powodujące wyrźne szkody), to można powiedzieć, że jest to depresja

Objawy powinny powodować wyraźne szkody – postępujące nieprzystosowanie, niepokój, przygnębienie, zahamowanie rozwoju, regresję.

Nieco inaczej przedstawia się obraz depresji u młodzieży, pojawia się u nich:

– nastrój drażliwy, gniewny czy poczucie odrzucenia zamiast nastroju depresyjnego,

- poczucie krzywdy, a nie poczucie winy

- koncentracja na ciele i niepokój dotyczący zdrowia fizycznego (częste, zmienne skargi dotyczące zdrowia somatycznego) czy wręcz poważne dolegliwości fizyczne (bóle, zaburzenia pokarmowe itp.),

- skłonność do „odreagowywania” (zachowania gwałtowne, upicia się, eksperymenty z narkotykami, wdawanie się w bójki czy awantury i inne zachowania ryzykowne),

- wahania nastroju (z płaczem, awanturami, krzykiem),

- znudzenie i ucieczka przed wysiłkiem,

- utrata zainteresowania przyjaciółmi, izolowanie się, nadwrażliwość na odrzucenie,

- rzadko typowe dla dorosłych - zaburzenia snu czy utrata apetytu.

Depresji okresu dojrzewania nie można lekceważyć, ponieważ objawia się często działaniami autodestruktywnymi (ryzyko samobójstwa 11 razy większe niż przy innych zaburzeniach psychicznych / 40-70% adolescentów z zachowaniami samobójczymi ma depresję / 30% młodzieży z poważną depresją będzie mieć próby samobójcze).

Co możemy robić?

Zwracajmy uwagę na cichą, wycofaną, nudną młodzież (szczególnie dziewczynki).Zastanówmy się, która z uczennic/ podopiecznych nie lubi swojego zmieniającego się ciała.Pamiętajmy, są i depresje „biologiczne” (epizod maniakalny).Bądźmy uważni na okoliczności życiowe (śmierć w rodzinie, sytuację rodzinną, krzywdzenie wewnątrzrodzinne).Zwracajmy uwagę na dzieci, które trudno jest polubić (dzieci gorzej zwerbalizowane, o trudnych cechach), bo 60% dzieci krzywdzonych w rodzinie ma odosobniony status.Zwracajmy uwagę na problemowe dzieci – agresywne, hiperkinetyczne, niedostrojone do innych i odrzucane przez rówieśników, samotnicze i nieciekawe.Chrońmy grubasków, ofiary klasowe, niemęskich chłopców.Myślmy o dzieciach i młodzieży, którzy ciągle na coś chorują (biegunki, bóle głowy, astma…).Uważajmy na dzieci perfekcjonistyczne, zbyt przejęte, neurotyczne, które nie umieją mówić o emocjach.Wspierajmy dzieci samotne, nieśmiałe, na uboczu klasy.Uwaga na dzieci, które nie chcą ćwiczyć na Wfie, zasłaniają ciało…Pamiętajmy:

- im bardziej dziecko, młody człowiek sprawia nam trudności (jest wredne, atakuje słabszych, nudne, głupie, nieciekawe, nieempatyczne, nie potrafią nas wzruszyć, odcinają się albo wręcz przeciwnie – naprzykrzają, nikt ich nie lubi i one nie lubią nikogo, mają „zły charakter”, uzależnienie i agresywność) – tym większej naszej uwagi i pomocy potrzebuje

- diagnozujmy szybko – liczy się czas, leczenie – im szybciej tym lepiej, - wspierajmy rodzinę – tak aby lepiej radziła sobie z dyskomfortem i konfliktem, nabierała mocy i skuteczności, mobilizowała hart ducha.

Gdzie szukać pomocy poza szkołą?

1.Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna Nr 1 w Zamościu – 84-639 56 99, 84-639 07 09

2.Bezpłatna infolinia Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę – 116 111

PAMIĘTAJMY!

„…sama myśl o tym, że nie muszę starać się być najlepszy, wydaje się taka dobra, taka uspakajająca….I czuję, jakbym wreszcie wrócił do siebie.”

James Norbury „Kot, który nauczał zen” Wyd. Albatros.

DBANIE O SIEBIE WARUNKUJE UMIEJĘTNOŚĆ CIESZENIA SIĘ ŻYCIEM!

„Sztuka życia – to cieszyć się małym szczęściem” Phil Bosmans